قطعا شنیده اید که تنها کسی که باید با او در رقابت باشید خودتان هستید؛ اما لطفا این سخن گهربار را در سایت کسب و کارتان پیاده نکنید. وقتی صفحات سایتتان در کلمات کلیدی اصلی مشابهت داشته باشند، شروع به رقابت با یکدیگر می کنند و بعضی از آن ها شانس دیده شدن را از دست می دهند. در واقع صفحات سایت شروع به همنوع خواری یا همان کنیبالیزیشن می کنند. حالا این همنوع خواری دقیقا چیست؟ چطور می توان از آن جلوگیری کرد؟ در ادامه بیشتر به این موضوع پرداخته ایم.
کنیبالیزیشن cannibalization چیست؟
کنیبالیزیشن یعنی دو یا چند صفحه در وبسایت شما برای یک عبارت جستجو خاص نوشته شده باشند و به گونه ای باشند که با هم رقابت کنند؛ یعنی در واقع موضوعات نسبتا مشابه باشند. چنین وضعیتی به ترافیک کلی شما آسیب می رساند. به طور معمول، همنوع خواری وقتی رخ می دهد که شما کلمات کلیدی مشابه را با صفحات مختلف هدف قرار دهید، یا صفحاتی ایجاد کنید که همپوشانی موضوعی زیادی دارند و هدف جستجوهای مشابه هستند.
بیایید با یک مثال دقیق تر این موضوع را بررسی کنیم. فرض کنید یک صفحه از سایت شما مختص مقاله ای است با عنوان «چه ترکیب قهوه ای فوم بیشتری می دهد» و کلیدواژه آن «قهوه ربوستا» است. یک صفحه دیگر هم مختص مقاله ایست با عنوان «قهوه ربوستا فوم بیشتری می دهد یا عربیکا؟». کلیدواژه این مقاله هم مجددا «قهوه ربوستا» است. متوجه شباهت دو مقاله هستید؟ هر دو این مقاله ها پاسخ به یک جستجوی خاص هستند. در نتیجه طبیعیست که شروع به کنیبالیزیشن کنند.
آیا باید کنیبالیزیشن را جدی بگیریم؟
کنیبالیزیشن در سئو معمولا مستلزم این است که یک صفحه ترافیکی را که صفحه دیگر از همان کلمه کلیدی دریافت می کند «بخورد». اما مشکل واقعی زمانی است که اگر یکی از آن صفحات وجود نداشته باشد بتوانید ترافیک ارگانیک بیشتری دریافت کنید.
مثلا سایت Ahrefs با دو صفحه متفاوت، در رتبه های 1 و 2 برای کلیدواژه «عبارات جستجوی یوتیوب» قرار دارد. یکی پست وبلاگی است که عبارات جستجوی محبوب YouTube را فهرست می کند. صفحه دیگر ابزار پیدا کردن کلمه کلیدی YouTube است. می بینید؟ کلیدواژه یکسان است اما صفحات هدف جستجوهای مشابه نیستند.
وقتی به ترافیک دریافتی هر دو صفحه نگاه کنید، واضح است که میزان ترافیک جستجوی ارگانیک از این کلمه کلیدی به دو صفحه مختلف Ahrefs بسیار خوب است. در نتیجه اینجا نیازی نیست این کنیبالیزیشن اصلاح شود. دلیلش؟ همانطور که در بالا گفتیم این صفحات دارای اهداف جستجوی بسیار متفاوتی هستند. اولین مورد به این سوال پاسخ می دهد که «برترین جستجوها در یوتیوب کدامند؟»، در حالی که دومی ابزار تحقیق کلمات کلیدی یوتیوب را برای افرادی که به دنبال آن هستند فراهم می کند.
علاوه بر این، هر کدام از این صفحات می توانند برای ده ها یا صدها کلمه کلیدی دیگر رتبه بیاورند که صفحه دیگر نمی تواند. بنابراین حذف یا ادغام یکی از این صفحات باعث کاهش ترافیک می شود. کنیبالیزیشن فقط زمانی باید مورد توجه قرار گیرد که صفحات بسیار مشابه برای رتبه آوردن یک کلمه کلیدی رقابت می کنند و رفع این همنوع خواری می تواند رتبه شما را بهبود بخشد.
چطور مشکلات مربوط به کنیبالیزیشن (cannibalization) را پیدا کنیم؟
برای یافتن مشکلات کنیبالیزیشن، به دنبال صفحاتی بگردید که هدف جستجوی یکسان یا مشابهی دارند و برای کلمات کلیدی یکسانی رتبه می آورند (حتی اگر در نزدیکی رتبه یک قرار نگیرند). Ahrefs یک راه آسان برای انجام این کار از طریق Site Explorer خود دارد:
- دامنه خود را در Site Explorer وارد کنید.
- به گزارش «Organic keywords» در نوار کناری سمت چپ بروید.
- کلید «Multiple URLs only » را در گزارش روشن کنید.
برطرف کردن کنیبالیزیشن چگونه است؟
اول مشخص کنید کدام صفحات در سایت شما برای کلمات کلیدی مشابه به نحوی رتبه می آورند که به ترافیک ارگانیک شما آسیب می زند. سپس می توانید صفحات را ادغام کنید یا یک یا چند مورد از آن ها را حذف کنید. با انجام این کار، لینک های خارجی و داخلی را به یک صفحه هدایت خواهید کرد. هنگام ادغام صفحات، محتوای قوی تری نیز ایجاد می کنید که احتمالا رتبه بالاتری دارد و ترافیک بیشتری را نسبت به صفحات رقیب کسب می کند.
ادغام صفحات
هنگامی که چندین صفحه حاوی اطلاعات ارزشمند در مورد یک موضوع دارید، هدف جستجوی یکسانی را برآورده می کنید و برای کلمه(های کلیدی) یکسانی رتبه می آورید. در این شرایط ایده خوبی است که همه آن ها را در یک صفحه ادغام کنید تا از کنیبالیزیشن جلوگیری شود. در ادامه نحوه انجام این کار آمده است:
ابتدا اطلاعات تمام صفحات را در یک محتوای جدید جمع کنید و سپس آن محتوا را در URL صفحه ای با بهترین عملکرد منتشر کنید. برای تعیین اینکه کدام URL بهتر است، به موارد زیر دقت کنید:
- کدام یک از صفحات بالاترین رتبه را در گوگل دارد
- کدام یک از صفحات دارای بیشترین تعداد بک لینک ارزشمند است
در مرحله بعد، صفحات دیگر را حذف کنید و آن ها را به URL جدید و به روز شده هدایت کنید. همچنین بهتر است همه لینک های داخلی را به صفحه هایی که اکنون حذف شده اند به روزرسانی کنید. مقاله ریدایرکت چیست و انواع تغییر مسیرها برای سئو برای هدایت صفحات به شما کمک خواهد کرد.
حذف برخی صفحات
اگر یکی از صفحات مشابه کاملا قدیمی است یا فقط حاوی محتوایی با ارزش کم است، می توانید آن صفحه را کلا حذف کنید. اینگونه از همنوع خواری صفحات رقیب هم جلوگیری می کنید. برای فهم هم نوع خواری نیاز به داده های سرچ کنسول دارید که در مقاله گوگل سرچ کنسول چیست و آموزش گوگل سرچ کنسول 2023 آن را آموزش داده ایم.
سری که درد نمی کند را دستمال نبندید!
قبول داریم که اصطلاح «کانیبالیزیشن» کمی گمراه کننده است؛ چرا که مفهومی منفی دارد. اما همیشه وقتی دو صفحه برای یک کلمه کلیدی رتبه کسب می کنند چیز بدی نیست. همانطور که در بالا با مثال «عبارات جستجوی یوتوب» نشان داده شد، این اتفاق حتی می تواند مفید باشد.
باید بررسی کنید که آیا چندین URL برای یک عبارت جستجو رتبه آورده اند یا خیر، اما همچنین باید این را هم بررسی کنید که آیا این موضوع مشکل ساز است؟ وقتی دو صفحه «رقیب» هدف جستجوی متفاوتی را برآورده می کنند، احتمالاً اینطور نیست. یعنی در این وضعیت دچار همنوع خواری نمی شوید. کنیبالیزیشن تنها زمانی مشکل ساز است که بر عملکرد کلی ارگانیک شما تأثیر منفی بگذارد. اگر اینطور نیست، چیزی برای اصلاح وجود ندارد.
سوالات متداول همنوع خواری
چطور از کنیبالیزیشن پیشگیری کنیم؟
وقتی در مورد یک کلمه کلیدی خاص مقالات متعدد و خلاصه بنویسید به احتمال زیاد درگیر همنوع خواری خواهید شد. بهتر است برای هر کلمه کلیدی یک مقاله جامع و مفید تهیه کنید. اینگونه اطلاعات را به صورت پراکنده ارائه نمی دهید.
چرا کنیبالیزیشن گاهی مشکل به شمار می آید؟
وقتی خزنده های گوگل در سایت شما مشغول کند و کاو هستند می بینند چندین صفحه به یک کلیدواژه پرداخته اند و مجبور می شوند به یکی رتبه بالاتری بدهند. اینگونه شانس رتبه بالاتر از صفحات دیگرتان گرفته می شود. پس بهتر است برای جلوگیری از همنوع خواری، صفحاتی با هدف جستجو یکسان نداشته باشید.