سئو تکنیکال چیست و آموزش کاربردی سئو فنی 2024

شاید عجیب باشد که بدانید سئو تکنیکال مهم ترین بخش سئو یک سایت محسوب می شود. اگر برایتان سوال شده که چرا؟

جوابش ساده است چون تا وقتی که صفحات یک سایت قابل کراول کردن (Crawlable) و ایندکس شدن (Indexable) نباشند حتی اگر محتوای خوبی داشته باشید، در رنک گوگل نشان داده نمی شوید. در واقع می شود گفت که سئو فنی، یک سری فعالیت های به نسبت کوچک در برابر لینک سازی و محتوا نویسی هستند که تاثیرات مهمی در سئوی کلی سایت دارند.

اصول اولیه سئو تکنیکال

برویم ببینیم که سئو تکنیکال چیست، ایندکس و کراول شدن چیست و ابزارهای سئو فنی کاربردی و بدرد بخور چه چیزهایی هستند. در ادامه مقاله تک تک این موارد را توضیح میدهیم.

اگر برایتان سوال پیش آمده که سئو فنی چقدر پیچیده است و آیا می شود آن را سریع یاد گرفت؟ باید بگویم که اصول و پایه های سئو تکنیکال خیلی سخت نیست ولی عمیق شدن و یاد گرفتن کاملش می تواند پیچیده باشد و درک و فهمش نیاز به تخصص داشته باشد؛ اما در این مقاله سعی شده آموزش کاربردی و به زبان ساده اصول اولیه تکنیکال سئو را به شما بدهیم.

کراول چیست و چگونه کار می کند؟

بالاتر چند بار اشاره شد که نیاز است تا موتورهای جست و جو سایت ما را کراول (Crawl) کنند اما شاید ندانید که کراول یا خزش چیست و چطور کار می کند! کراول در فارسی به معنی خزش است، به وقتی می گویند که ربات های خزنده یا خزنده های موتورهای جست و جو (Crawler) وارد وبسایت می شوند و بر اساس الگوریتم های مشخصی، محتوای داخل صفحات ما را می گیرند و از لینک های داخل آن استفاده می کنند تا وارد صفحات جدید و بیشتری بشوند و سپس تمام این اطلاعات را در دیتابیس موتورهای جست و جو ذخیره می کنند. گاهی ممکن است به جای ربات خزنده، عنکبوت یا کراولر هم بشنوید.

ربات های خزنده بسیاری برای کراول کردن وجود دارند مانند Googlebot، SEO spider، SEMrush Crawler، Ahrefs crawler، Duck Duck bot، Bing bot و … که تمام موارد نام برده شده جزو خزنده های مفید محسوب می شوند.

 بودجه بندی کراول یا کراول بادجت چیست ؟

برای اینکه بدانید گوگل چه میزان از صفحات شما را کراول کرده یا چه میزان به شما سهمیه یا بودجه کراول شدن صفحات داده است، هر وبسایت یک میزان مشخصی بودجه بندی کراول (Crawl Budget) توسط ربات های خزنده گوگل را دارد که ترکیبی است از میزانی که سایت شما اجازه کراول شدن را می دهد و میزانی که گوگل می خواهد سایت شما را توسط ربات های خزنده خود کراول کند.

صفحات پربازدید و محبوب که به سرعت بروزرسانی و دچار تغییر می شوند، توسط گوگل بیشتر کراول می شوند. همچنین صفحاتی که کم بازدید هستند و لینک دهی مناسبی ندارند، کمتر کراول می شوند. مثلا یک سایت خبری که هر روز خبرهای جدیدی در آن قرار داده می شود نسبت به یک سایت ارائه خدمات که محتوای آن ماه به ماه آپدیت می شود، سهمیه کراول شدن بیشتری دارد و گوگل سریعتر صفحات آن را بازدید می کند.

نرخ کرال چگونه میتوان دید و کنترل کرد؟

باید به سرچ کنسول گوگل، بخش تنظیمات و Crawl stats بروید. برای اینکه کلیه فعالیت های کراول توسط سایر ربات ها را هم ببینید نیاز به دسترسی به کلیه لاگ های هاست و ابزارهای مخصوص و پیشرفته ای مثل AWstats and Webalizer دارید. برای اطلاع بیشتر مقاله کرال باجت چیست را بخوانید.

بعد از اینکه صفحات کراول شدند، برای ایندکس شدن آماده می شوند. ایندکس در واقع لیستی از صفحات است که برای کوئری ها (Queries) یا عبارت های جست و جو شده نشان داده می شود. در ادامه در مورد ایندکس بیشتر صحبت می کنیم. کراول شدن توسط موتورهای جست و جو، قابل کنترل شدن هم هست که تعدادی از آن ها را در ادامه می گوییم:

فایل robots.txt

فایل robots.txt به موتورهای جست و جو می گوید که کجاهای سایت می توانند بروند و کجا نمی توانند بروند. این فایل در بخش روت (root) وبسایت شما قرار دارد و برای دیدنش کافی است بعد از آدرس سایتتان عبارت /robots.txt را بنویسید. مثلا example.com/robots.txt

نرخ کراول (Crawl Rate)

در هر سایتی شما میتوانید از فایل robots.txt استفاده کنید تا به اکثر کراولر ها (Crawlers) بگویید تا چند وقت یک بار میتوانند سایتتان را کروال کنند. موضوع وقتی جالب می شود که بدانید برای گوگل این بخش خیلی اهمیت ندارد و باید داخل سرچ کنسول میزان نرخ کراول را مشخص کنید.

محدودیت ورود (Access restrictions)

اگر می خواهید که صفحاتتان برای برخی کاربرها قابل دسترسی باشد ولی موتورهای جست و جو به آن ها دسترسی نداشته باشند، می توانید برای صفحه پسورد برای لاگین بذارید یا ورود به صفحه را برای یک سری از IP ها مجاز کنید. این کار زمانی انجام می شود که شما در حال توسعه یا تست کردن بخشی از سایت هستید و یا می خواهید شبکه داخلی یا محتوای ویژه برای کاربرانتون داشته باشید اما نمی خواهید که موتورهای جست و جو به آن دسترسی داشته باشند و آن را ایندکس کنند. فهم ایندکس در این بخش در مورد ایندکس و روشی که چک کنیم صفحات ایندکس شده اند صحبت می کنیم.

دستورالعمل ربات ها

متا تگ ربات ها یک HTML اسنیپت است که به موتورهای جست و جو می گوید چطور یک صفحه را کراول یا ایندکس کنند. این متا تگ در بخش <head> یک صفحه قرار دارد و مانند زیر نوشته می شود:

<meta name="robots" content="noindex">

کنونیکال (Canonicalization) چیست؟

وقتی چندین صفحه با محتوای تکراری در سایت خود دارید، گوگل یکی از آن ها را انتخاب و نمایش می دهد. این پروسه کنونیکالیزیشن نام دارد و یک URL از پیج های کنونیکال در نتایج سرچ های گوگل نشان داده می شود. برای فهم اینکه صفحه ای توسط سئوکاران کنونیکال شده است یا نه، در بخش <head> صفحه میتوانید تگ زیر را بیابید. برای اطلاع بیشتر تگ کنونیکال چیست را بخوانید.

<link rel="canonical" href="https://nikmarketing.agency/">

البته برای کنونیکال شرایط مختلفی وجود دارد که به موارد زیر میتوان اشاره کرد:

• تگ های کنونیکال ( برچسب متعارف)
• صفحات تکراری
• لینک های داخلی
• ریدارکت ها
• صفحات نقشه سایت

راحت ترین راه برای اینکه ببینید گوگل چگونه براساس تگ کنونیکال یک پیج را ایندکس کرده است، استفاده از ابزار URL inspection در سرچ کنسول گوگل است.

آموزش کاربردی سئو فنی

اولویت بندی یکی از مسائل مهم در سئو محسوب می شود. شما میتوانید تغییرات و کارهای زیادی در سئو انجام دهید اما بعضی از این تغییرات ممکن است اثرهای بیشتری روی رنک و رتبه شما و ترافیک ورودی به سایت شما داشته باشد، برای همین است که باید بدانید چه کارهایی را در اولویت قرار دهید. اولویت های بالا در سئو تکنیکال را با هم مرور خواهیم کرد.

ایندکس شدن صفحات باید بررسی شود

اولین گام مهم در آموزش سئو تکنیکال این است که بدانید صفحات شما ایندکس شده اند و در گوگل نمایش داده می شوند. در بخش های قبلی ایندکس شدن را بررسی کردیم اما باز هم تکنیک هایی برای بررسی چک شدن صفحات وجود دارد که آن ها را بررسی می کنیم.

یکی از ابزار های رایگان screaming frog SEO spider است که می توانید از آن برای بررسی صفحات خود استفاده کنید. در مقاله ای دیگر کامل به بررسی اسکریمینگ فراگ و قابلیت های آن می پردازیم.

روش دیگر این است که در گوگل site: agency.nik.marketing را بنویسید. البته این روش برای زمانی کاربرد دارد که شما تنها می خواهید از ایندکس شدن یک صفحه مطمئن شوید.

لینک ها شکسته (Broken links)

با گذشت زمان، برخی از URL ها در سایت ها به دلایلی مثل از تغییر توسط کاربر یا تغییر دامنه یا تغییر هاست، تغییر می کنند و در اکثر موارد این لینک دهی ها درست نمی شوند و به صفحه درست انتقال داده نمی شوند. در واقع باید برای این صفحات ریدایرکت (redirect) صورت بگیرد اما این کار انجام نشده است. قبلا ابزارهای آنلاین قوی مثل وبسایت Ahrefs می توانستند این لینک ها را شناسایی کنند اما چندی پیش این ابزار پولی شد و در ایران استفاده از آن بسیار محدود شد.

برای تشخیص لینک های شکسته که به آن ارور 404 (404 not found error) نیز می گویند می توان از ابزار اسکریمینگ فراگ که در بالا به آن اشاره شد استفاده کرد. کافیست بعد از وارد کردن سایتتان در این نرم افزار، وارد تب response codes شوید و مانند شکل زیر Client Error (4XX) را انتخاب کنید. صفحاتی که دارای لینک شکسته یا ارور 404 هستند به شما نمایش داده می شود.

برای اصلاح این لینک ها باید از ریدایرکت 301 که ریدایرکت یا انتقال دائمی است، استفاده شود. این کار توسط افزونه های سئو در وبسایت های وردپرسی قابل انجام است. کاربردی ترین افزونه ای که اینکار را انجام می دهد افزونه Rank Math SEO است که در مقاله ای دیگر به توضیحات کامل و تنظیمات اولیه آن می پردازیم.

افزودن اسکیما (Schema) به صفحات

اسکیما (Schema) به یک سری کد گفته می شود که به موتورهای جست و جو کمک می کند تا نوع محتوای شما را بهتر بفهمند و به وبسایت ها کمک می کند تا در میان نتایج جست و جو به راحتی نشان داده شوند. برای اینکه اطلاعات بیشتری در مورد اسکیما و داده های ساختارمند داشته باشید میتوانید به Google Search Gallery مراجعه کنید. در لینک قرار داده شده انواع اسکیما ها مانند مقاله، کتاب، پرسش و پاسخ، سوالات متداول، محصول و … قرار داده شده است.

خبر خوب برای سایت های وردپرسی این است که لازم نیست برای هرکدام از محتوا ها و داده های داخل سایت، کد اسکیما قرار داده شود. افزونه رنک مث (Rank Math) باز هم در این قسمت بسیار می تواند کمک کننده باشد. توضیحات بیشتر در مورد آن بسیار تخصصی و طولانی می شود و در این مقاله نمی گنجد.

ایجاد لینک های داخلی

لینک داخلی (Internal Links) به زمانی گفته می شود که از یک صفحه به صفحه دیگر در داخل وب سایت لینک داده شود. لینک دهی داخلی در واقع به صفحات شما کمک می کند تا بیشتر دیده شوند و رتبه بهتری بگیرند. بهتر است تا صفحات مرتبط به یکدیگر لینک داده شوند. به طور مثال م یتوانید مقاله های مرتبط با دیجیتال مارکتینگ را به هم لینک دهید تا به رشد و دیده شدن آنها کمک کند.

تاثیرات تجربه صفحه (Page Experience) در سئو تکنیکال

در ادامه مواردی گفته می شود که نسبت به مواردی که در بالا گفته شد تاثیرات کوتاه مدت در سئو دارند اما نباید از تاثیرات بلند مدت آن ها چشم پوشی کرد. مواردی که در بخش پیاده سازی آسان و سریع تکنیکال سئو گفته شد موارد اولیه و لزوم پیاده سازی سئو فنی محسوب می شوند اما در ادامه موارد مهم دیگری در سئو فنی مطرح می شود.

هسته حیاتی وب یا Core Web Vitals چیست؟

کور وب ویتال Core Web Vitals که آن را با مخفف CWV می شناسیم، به فاکتورهایی گفته می شود که با آن تجربه کاربر را در هر صفحه وبسایت شما بررسی می کند. این فاکتور ها توسط مرورگر کروم بررسی می شوند و گوگل آن ها را بررسی می کند. این فاکتور یا معیار ها عبارت اند از:

• visual load with Largest Contentful Paint (LCP): زمانی که بزرگ ترین المان صفحه شما بارگذاری یا لود شود.
• visual stability with Cumulative Layout Shift (CLS): این معیار به ثبات بصری می پردازد و به این معنی است که با کلیک بر روی یک قسمت چه میزان المان های صفحه به هم ریخته می شود.
• interactivity with First Input Delay (FID): به زمانی گفته می شود که کاربر با صفحه شما تعامل دارد و مدت زمان تاخیر یا لود صفحه شما سنجیده می شود. مثلا یک دکمه را میزند تا فرمی را پر کند و میزان تاخیری که پس از زدن آن دکمه تا دیدن دوباره صفحه ایجاد می شود را FID می گویند.

HTTPS یا داشتن گواهینامه SSL

اگر توجه کرده باشید با ورود به اکثر سایت ها، در آدرس بار و قبل نشانی سایت یک قفل نشان داده می شود. این به این معنی است که سایت دارای گواهینامه SSL است و از HTTPS استفاده می کند. در واقع HTTPS تمام ارتباط بین مرورگر و سرور را رمزنگاری میکند تا هکر ها نتوانند در آن ها اختلال ایجاد کنند یا اطلاعات را بگیرند. این باعث می شود تا اعتماد کاربر به وب سایت بالا رود.

رسپانسیو (responsive) یا سازگاری با موبایل (Mobile-friendliness)

مشخص است که چرا ریسپانسیو بودن یک سایت بسیار مهم است زیرا اکثر کاربران با موبایل وبسایت شما را باز می کنند و با استفاده از موبایل وب سایت شما را بازدید می کنند؛ برای همین اگر در موبایل سایت به هم بریزد یا قابلیت نمایش به درستی نداشته باشد، طیف وسیعی از کاربران را از دست می دهید.

برای این که بدانید وبسایت شما با موبایل سازگار است میتوانید با موبایل خود سایتتان را چک کنید یا از ابزار Mobile Usability در سرچ کنسول استفاده کنید. این ابزار در صورتی که صفحه ای در سازگاری با موبایل مشکلی داشته باشد به شما می گوید.

برای چند زبانه بودن استفاده از Hreflang

Hreflang یک HTML attribute است که برای مشخص کردن زبان و منطقه یک صفحه به کار می رود. در صورتی که چندین ورژن یک صفحه شما با زبان های مختلف وجود دارد از تگ Hreflang استفاده کنید تا به موتورهای جستجوی گوگل بفهمانید که کدام ورژن و زبان را به کاربر نشان بدهد.

ابزارهای کاربردی در سئو تکنیکال

در قسمت های قبل ابزارهایی مانند Screaming Frog SEO spider و افزونه هایی مانند رنک مث (Rank math) معرفی شدند که می توانند به ما در سئو فنی کمک کنند. در این بخش نیز به معرفی ابزار هایی می پردازیم که گوگل در اختیار ما قرار داده و می توانیم از آنها استفاده کنیم.

گوگل سرچ کنسول

سرچ کنسول گوگل که قبلا با نام وبمستر  گوگل شناخته می شد یک ابزار رایگان و جزو سرویس های گوگل است که کمک می کند تا عملکرد وب سایتتان را در نتایج سرچ مشاهده و بهتر کنید. سرچ کنسول برای یافتن و حل ارورهای فنی سئو که اشاره شد، سایت مپ، داده های ساختار یافته و … ابزار پر کاربرد است. موتورهای جست و جوی دیگر مانند بینگ و یاندکس نیز ابزار مخصوص به خود را دارند.

تست سازگاری با موبایل

با مراجعه به لینک Mobile-Friendly Test – Google Search Console میتوانید چک کنید که صفحه وبسایت شما برای موبایل مناسب است یا نه. همچنین به شما کمک می کند تا وجود مشکلات مانند کوچک بودن سایز متن، خوانا نبودن رنگ متن، استفاده از پلاگین های ناسازگار را شناسایی کنید. همچنین ابزار Rich Result Test به شما کمک میکند تا محتواهایی که گوگل برای موبایل یا دسکتاپ می بیند را شناسایی کنید.

تست سرعت سایت با Page speed insights

برای تست سرعت صفحات خود می توانید از وبسایت https://pagespeed.web.dev/ استفاده کنید تا سرعت لود صفحات و پرفورمنس صفحات خود را ببینید. همچنین در قسمت پایین آن راهکارهایی برای افزایش سرعت سایت ارائه شده است. متاسفانه این سایت در ایران گاها با ارور 403 باز می شود که نیاز به فیلتر شکن دارد اما شما می توانید با اکستنشن Lighthouse هم از صفحات خود تست سرعت بگیرید. توصیه می شود وبسایت pagespeed تست های سرعت سایت خود را بگیرید.

جمع بندی و نکات کلیدی سئو فنی

در این مقاله فهمیدیم که محتواهای ما باید ایندکس شده باشند تا قابل شناسایی برای موتورهای جست و جو باشند. همچنین با مفهوم کراول آشنا شدیم و فهمیدیم که برای جلوگیری از کراول شدن صفحات چه کارهایی میتوان انجام داد. همینطور با کراول باجت یا بودجه بندی کراول (Crawl Budget) آشنا شدیم و روش دسترسی به آن در سرچ کنسول را دیدیم.

با تگ ها، ابزارها و اصطلاحاتی آشنا شدیم که به ما در پیاده سازی سریع سئو تکنیکال کمک می کند و باعث می شود تا سریع تر در گوگل دیده شویم. همینطور فهمیدیم که باید در سئو فنی کارهایمان را اولویت بندی کنیم و با این اولویت ها آشنا شدیم. در انتها هم با تاثیرات Page Experience آشنا شدیم و فاکتورهای موثر آن بر سئو را دیدیم و با ابزارهایی که می توان آن ها را شناسایی و بهبود داد، آشنا شدیم.

سوالات متداول درباره سئو فنی و تکنیکال